fbpx

Uitgebreide Producenten Verantwoordelijkheid Textiel

Foto: Joost in gesprek tijdens Textilium Futura op 13 mei jl

Nieuwe verplichting voor textielproducenten: Uitgebreide Producenten Verantwoordelijkheid Textiel

Het is zover… Op 1 juli ging de Uitgebreide Producenten Verantwoordelijkheid (UPV) Textiel van start. Wat betekent dit voor producenten en importeurs in de textielindustrie? We gaan hierover in gesprek met Programmamanager Duurzame Economie van Midpoint Brabant, Joost Ploos van Amstel.

Waarom is de Uitgebreide Producenten Verantwoordelijkheid ontwikkeld?

“De Nederlandse samenleving moet in 2050 volledig circulair zijn. De UPV Textiel heeft als doel om de hele textielketen volledig circulair te maken. Dat betekent dat we spullen en materialen hergebruiken, repareren of upcyclen in plaats van ze weg te gooien. En dat is hard nodig, want veel grondstoffen raken op. Door vandaag te zorgen voor minder afval en vervuiling, creëren we een gezonde leefomgeving en behouden we waardevolle grondstoffen voor de toekomstige generaties. Vanaf 1 juli 2023 zijn producenten en importeurs die nieuw gefabriceerde kleding of huishoudtextiel voor het eerst op de Nederlandse markt aanbieden verantwoordelijk voor het product gedurende de gehele levenscyclus, inclusief de inzameling van gebruikt textiel.”

 

Wat telt er wel en niet mee in de UPV?

Wat telt er wel en niet mee in de Uitgebreide Producenten Verantwoordelijkheid? We ontvingen een handig overzicht van Wolkat.

Het valt me op dat je het woord “afval” vermijdt

“Klopt. In de circulaire economie ontwerpen, ontwikkelen én denken we anders. Circulair en duurzaam. Dat vraagt om andere ontwerpen en nieuwe verdienmodellen. Neem bijvoorbeeld een lamp. Op dit moment worden de meeste lampen verkocht en na een aantal branduren gaat de lamp onvermijdelijk kapot. Dat is op dit moment voor lampenfabrikanten het verdienmodel en als consument vinden we dat heel normaal. Maar wat als de producent eigenaar blijft van die lamp en het licht als dienst verkoopt? In dat geval is hij ook verantwoordelijk voor het terughalen, repareren en/of upcyclen van de lamp. Het is dan in hun eigen belang om ervoor te zorgen dat de lamp langer meegaat. Lampen moeten dan zodanig ontworpen worden dat de lamp beter te demonteren en (per onderdeel) te hergebruiken is. Het is dus belangrijk om circulaire producten te (her)ontwerpen (ecodesign) en na te denken over toekomstbestendige verdienmodellen. In het geval van textiel betekent ecodesign dat textiel gemaakt is van biobased en liefst één soort materiaal zodat je de producten weer gemakkelijk per materiaalsoort kunt scheiden en hergebruiken. Dus om antwoord te geven op je vraag: in de circulaire economie is een product aan het einde van de levensduur dus geen afval meer, maar een volwaardige en waardevolle grondstof als basis voor een nieuw hoogwaardig product.”

Hoe kunnen textielbedrijven zich voorbereiden?

“Als regio Midden-Brabant hebben we een rijke textielgeschiedenis. Van oudsher zijn we een echte textielregio. Vandaar dat we bij Midpoint Brabant het circulaire ecosysteem Up New inzetten om samen te werken aan circulair textiel. Up New is een ­netwerk van gelijkgestemden waar stakeholders zoals ondernemers en onderwijs met elkaar samen­werken aan jouw circulaire toekomst. Samen met ondernemers, het onderwijs en de overheid onderzoeken we hoe we de hele textielketen circulair kunnen maken met een toekomstbestendig verdienmodel en een eerlijke beloning voor iedereen in de keten. Midpoint Brabant onderzoekt momenteel ook de mogelijkheden van een collectief retoursysteem voor textiel. Samen inzamelen is efficiënter, goedkoper en duurzamer. Een samenwerkingspartner wil circulair garen produceren op basis van het textiel afkomstig uit dit retoursysteem. Ook dat is weer een mooi voorbeeld van ketensamenwerking en een toekomstbestendig verdienmodel.”

Ben je een textielproducent en wil je hulp bij circulair ondernemen of meer weten over de collectieve inzameling van textiel? Meld je bij Joost via joostploos@midpointbrabant.nl.

“We doen daarnaast ook onderzoek naar communicatie richting eindgebruikers, of noemen we dat tegenwoordig tijdelijke gebruikers? Hier is een wereld te winnen. Veel consumenten gooien beschadigd textiel in de afvalbak. Dat is zonde, want ook beschadigd textiel kan prima hergebruikt worden. Maar hoe kunnen consumenten dit weten? In de media zien we zelden voorlichtingscampagnes hierover. Waarom eigenlijk niet? En waar kunnen consumenten hun goede en beschadigde textiel het beste inleveren? Zo’n kledingbak aan de kant van de weg is namelijk vaak niets anders dan een handelsmodel, het direct verkoopbare textiel belandt op de markt en alles wat onvoldoende commerciële waarde lijkt te hebben, komt vervolgens toch weer terecht op een afvalberg. Terwijl er allerlei duurzame initiatieven staan te trappelen om ermee aan de slag te gaan. Er is dus nog veel te doen willen we 100% van het textiel ook weer een textiel product laten zijn.”

Wat is er nog meer nodig om 100% van het textiel weer een textiel product te laten zijn?

Dat begint al bij het ontwerp. Hoe kun je bij het einde van de levensduur van textiel detecteren welke materialen er gebruikt zijn? Tijdens de materiaalkeuze tijdens de designfase moet je daar dus al rekening mee houden. Een goed materialenpaspoort helpt bij het hergebruiken van materialen. Het is makkelijker om dat te doen als textiele producten uit één materiaalsoort bestaan. De jongste generatie – generatie Z – is hier met name scherp op. Deze generatie hecht enorm veel waarde aan duurzaamheid en een gezonde planeet. Zij zijn de huidige en toekomstige klanten van de textielindustrie. Cosh! is een snelgroeiend platform dat hierop inspeelt. Het is een website met een netwerk van winkeliers met duurzame textielproducten, zodat bewuste consumenten snel zien waar ze duurzame kleding kunnen kopen.

Wil je meer lezen over de Uitgebreide Producenten Verantwoordelijkheid Textiel? Check dan de site van Rijkswaterstaat over circulaire economie.