De Bouwhub is een samenwerkingsverband tussen slopers en bouwbedrijven, ondersteund door Bouwend Nederland Afdeling Brabant Mid-West en Midpoint Brabant. Het doel? De bouwsector in Midden-Brabant 100% circulair maken. Wethouder Bas van der Pol van Gemeente Tilburg gaf het startsein voor de lancering van Bouwhub Midden Brabant.
9 februari 2023
“We hadden een tender gewonnen om een gebouw circulair te slopen. Mooi. Maar toen de vergunning toegekend werd, ging snelle nieuwbouw toch voor circulaire sloop. Alles moest plat, en wel zo snel mogelijk. Er was geen tijd voor een inventarisatie. Geen tijd om bouwmateriaal te oogsten en al helemaal geen tijd om op zoek te gaan naar een nieuwe bestemming voor de materialen”, aldus Tijs van der Zanden van Aannemingsbedrijf Van der Zanden Moergestel. Wie circulair sloopt verzamelt herbruikbare materialen en kostbare grondstoffen voor toekomstig hergebruik in nieuwbouw. In de praktijk is deze ambitie er ook, maar lopen bedrijven net zoals deze sloper, tegen belemmeringen aan.
“Deze frustratie horen we vaak”, vertelt aanjager Circulaire Bouw Vincent van Rijsewijk van Midpoint Brabant. “Op basis van het verhaal van deze sloper zijn we een rondje langs de velden gaan maken bij bedrijven uit de bouwsector. We klopten ook bij Bouwend Nederland en verschillende gemeenten aan met het idee voor een bouwhub. Daar bleek enorm veel draagvlak voor te zijn”, licht de aanjager toe. De verschillende partijen waren zo enthousiast dat de eerste bijeenkomst al snel volgde.
Bouwhub Midden Brabant is een samenwerking tussen verschillende partijen in de bouw, ook wel een ketensamenwerking genoemd. Het doel? De hele bouwketen circulair maken. Elke partij in de keten krijgt er een nieuwe rol bij en dat verloopt als volgt: slopers oogsten materiaal en brengen het via de bouwhub weer naar de markt. Soms is er eerst een bewerking van het materiaal nodig. Daarvoor wordt de samenwerking gezocht met een sociale werkplaats. Hier ontstaat een ruim en gevarieerd aanbod met uiteenlopende bouwmaterialen, geschikt voor nieuw- en verbouw en renovatieprojecten. Een architect ziet het beschikbare materiaal en past het toe in het ontwerp voor nieuwbouw. Bouwbedrijven kopen materiaal in en gebruiken het opnieuw. Bereikt het gebouw aan het einde van zijn levensduur? Dan start dit verhaal van voor af aan. Afval? Dat woord bestaat niet meer in de circulaire economie. In onderstaande infographic zie je hoe dit werkt.
De kopgroep van de bouwhub Midden Brabant bestaat uit Van der Weegen Bouw, Van der Zanden Moergestel, De Hilver Bouwmaterialen, J.A. van Gisbergen, TTO Sloop en Infra en Heerkens van Bavel.
Ook al hebben de deelnemende bouwhubbers uit het bedrijfsleven een groen hart, ze blijven nog steeds ondernemers. Ondernemers die durven te pionieren. En dan mag je er ook best op verdienen. Welke verdienmodellen passen bij circulair bouwen? En hoe krijg je ook andere betrokken partijen mee? De bouwhub vroeg het onderwijs onderzoek te doen. Studenten van Avans Hogeschool onderzochten kostprijzen van circulaire bouwmaterialen, hoe je draagvlak creëert voor circulair bouwen én ze onderzochten nieuwe verdienmodellen voor de bouwhub. De belangrijkste conclusie uit het onderzoek is wat de zelf deelnemers ook al ervaren in de praktijk: alleen met een ketensamenwerking kan de bouwsector circulair worden. Elke schakel in de keten, van opdrachtgever, sloper, architect tot bouwbedrijf speelt een belangrijke rol. Samenwerking is de sleutel tot succes.
Een circulaire bouwsector ontstaat niet zonder slag of stoot. Deze nieuwe aanpak botst met regelgeving dat ooit ontstaan is op basis van de klassieke variant. Soms voldoet circulair bouwmateriaal niet aan een certificering, mag het niet zomaar opnieuw gebruikt worden of de klant denkt dat ‘gebruikt’ materiaal van slechtere kwaliteit is dan nieuw materiaal. Voorbeelden zoals deze onderstrepen de meerwaarde van de bouwhub. Overheid, onderwijs, het bedrijfsleven, bouwend Nederland en Midpoint Brabant werken samen om dit soort drempels te ondervangen en samen tot goede oplossingen te komen.
Op 9 februari is Bouwhub Midden Brabant officieel gelanceerd in het Sportcomplex T-Kwadraat in Tilburg. Wethouder Bas van der Pol van Gemeente Tilburg gaf het startsein. Tijdens een gesprek met het bestuur van de bouwhub, vertelt hij over de ambities van Gemeente Tilburg rondom circulaire bouw en de rol van de bouwhub hierin. “We kijken kritisch naar ons eigen circulaire opdrachtgeverschap binnen de gemeente. Ook willen we betrouwbaar en duidelijk zijn naar de bouwsector toe. Circulaire wetgeving is nodig, anders komen we er niet. De bouwhub helpt om daar scherp op te blijven en te kijken wat nodig is”, aldus de wethouder.
Meerdere gemeenten, bedrijven en woningcorporaties tonen belangstelling om zich aan te sluiten bij de bouwhub. Dat is goed nieuws. Want alleen samen maken we de bouwsector van Midden-Brabant circulair. Wordt vervolgd.
Meer weten? Mail dan Vincent van Rijsewijk via vincentvanrijsewijk@midpointbrabant.nl.